MUNDOS COMPARTIDOS   

Xogar a Pensar  

Martina Hortas Pérez 

Escola: CEIP de Pazos de Reis(Tui) 

Nº de alumnos: 14 

Idade: 5 e 6 anos(3º de Educación Infantil) 

Tempo adicado a actividade: 30 minutos 

Condicions físicas xerais
A actividade desenrolouse en asamblea nun ambiente bastante relaxado.
 

Tipo de recursos utilizados:

Ø     Grabadora de casette.

Ø     Dúas láminas dos seguintes cadros de Dalí:

-“A persistencia da memoria”(esta obra foi traballada na     clase con anterioridade polo que os alumnos a coñecen moi ben.

    -“A destrucción da persistencia da memoria”.

Habilidades de pensamento:

Ø     Habilidades de investigación:

ü    Observar

ü    Formular hipótesis

ü    Buscar alternativas

ü    Seleccionar posibilidades

ü    Inventar.

 

 Ø     Habilidades de concepualización y análisis:

ü     Establecer semejanzas y diferencias

ü    Comparar y contrastar

ü    Definir

 Ø     Habilidades de razonamiento:

ü    Buscar y dar razones

ü    Relacionar partes y todo

 Ø     Habilidades de traducción y formulación:

ü    Explicar

ü    Describir

ü    Interpretar

  

Transcripción do diálogo

 

         A profesora coloca no corcho a lámina de “A persistencia da memoria”.

 

Profe: ¿Cómo se titula este cuadro de Dalí?

;   A persistencia da memoria

 

Profe: Moi ben. Agora mirade éste( coloca a segunda lámina    

          debaixo da primeira).

 

;   Oooh! Eso non o vimos.

;   Éste é moito máis raro.

;   Están os mesmos reloxos, a mesma árbore.

;   E tamén está o perfil aplastado e un peixe...

;   Están no fondo do mar.

;   ¡Qué imaxinación!

;   Mira...a árbore está partida.

 

Profe: A árbore está partida e ¿no cadro de arriba?

 

;   Se está destrozando a memoria de Dalí.

 

Profe: Ah! ¿Por qué o dís?

 

;   Porque está todo partido e Dalí esmagado.

;   No de arriba está todo ben feito, pero no de abaixo, está no mar.

;   No de arriba estaba mellor a memoria e no de abaixo como estaba rota, fixo-o peor.

;   Tíña-a un pouco mal.

 

Profe: ¿Por qué che parece que no de abaixo a tiña peor?

 

;   Porque ten peor a persoa de perfil.

 


Profe:¿Só por iso ou por algo máis?

 

;   Porque a madeira parece que está rota.

;   A mesa parece que ten ladrillos e a árbore parece que está rota. A memoria debe-a ter moito máis mal.(!!)

;   O de abaixo está mal porque subiu a marea.

 

Profe:¿Hai algo novo neste cadro?

 

;   Caixons

;   Peixes.

 

Profe: ¿os reloxos son os mesmos?

 

;   Hai un que está roto.

;   Ou sexa que unha parte da súa memoria está rota.

;   Non está o reloxo vermello.

;   Porque se afundiu no mar.

 

Profe: Afundiuse no mar¿pode ser iso?

 

;   Si

;   Será porque se afundiu máis para abaixo e por iso non se ve.

 

Profe: Entón, si non está o reloxo vermello, ¿cantos reloxos            hai no cadro de arriba?.Logo, ten que haber 3 no de abaixo tamén.

(Contamos..., no de abaixo hai catro)

 

Profe: ¿Entón?

 

;   O vermello agora está aberto. 


Profe: Imos fixarnos en cada reloxo, si estan no mesmo sitio nos dous cadros.

(Despois de observar o lugar onde se atopa cada  un ...)

 

;   Hai dous reloxos que non están no mesmo sitio.

;   O reloxo vermello arriba está pechado e abaixo está aberto.

;   A corriente da marea cambeunos de sitio.

;   Arriba non está igual que abaixo, non hai unha placa que está arriba.

;   Porque a tragou o mar.

;   ¡A carón da árbore hai outra árbore!  

 

Profe: No de abaixo hai dúas árbores, e ¿no de arriba?

 

;   Un.

;   E..¿cómo se titula?

 

Profe: Ay!!Non recordo...Decide vos un título.

 

;   A memoria rota.

;   A memoria un pouco desfeita.

;   A memoria cortada.

;   Unha parte da memoria rota.

;   A persistencia da memoria afundida.

;   A persistencia da memoria rota.

;   Todo roto.

;   Subiu a marea.

;   As cousas con cadradiños, porque teñen todas cadradiños..(non quedou conforme con este titulo, máis tarde dixo: os reloxos afundidos)

;   A memoria mala.

;   A memoria afundida mala.

;   A memoria rota dos cadradiños afundidos.

 

Profe: O titulo que Dalí lle puso ó cadro é: “A destrucción da persistencia da memeoria”.

¿Por qué creedes que pintou así este cadro?

 

;   Porque se fixo vello.

;   Porque ten uns anos máis.

;   Primeiro pintou ese porque ten a memoria mellor, pero despois tiña a memoria peor.

;   Porque pasaron moitos anos e tiña a memoria mal.

 

Profe: ¿Estan as mesmas cores?

 

;   No ceo, non.

;   No de abaixo non hai azul, naranxa....

;   O mellor veu unha treboada e destrozouno todo.

 

Profe: Non parece que o ceo este con treboada....

 

;   Igual veu antes e agora xa parou.

;   E afundiuno todo.

 

Profe:¿Parecevos que a treboada pode cortar os mobles en estos rectángulos...?

 

;   Pode cortar a árbore.

;   Ten uns tronos que poden cortar todo.

 

Profe: ¿Os tronos cortan así, todo tan exacto?

 

;   Non sei.

;   Igual a chuvia era puntiaguda e caeu con moita potencia.

 

Profe: (Insisto)¿Pode cortar todo tan recto e dereitiño?

 

;   O mellor é así

;   A treboada rompeuno

;   As ondas.

 

 Avaliación da práctica: 

1.    Dificultades:

A experiencia foi doada.

Unha das dúas dificultades atopadas é conseguir que os nenos falen por turnos, pero pode ser superada si eleximos o momento e o clima adecuado.

A outra é conseguir que a conversa non se desvíe do asunto do que se esta a falar. Esto tamén pódese superar a través de preguntas que consigan que o pensamento dos alumnos non se disperse máis do desexado.

 

2.    Facilidades: 

A experiencia foi doada xa que partíamos dun coñecemento previo dunha das obras e do seu autor. Si a esto engadimos a sorpresa que levaron cando mostrei a segunda lámina, non se necesitou nada máis para despertar a motivación da necesidade de dialogar sobre o obsevado.

 

3.    Sorpresas. 

Sorprende sobre todo a capacidade para razoar, inventar e extraer conclusións que amosaron os nenos en todo momento.

 

NOME: RITA FARRAPEIRA VAQUEIRO

 

 

ESCOLA:C.E.I.P. DE PAZOS DE REIS.

 

 

Nº DE ALUMNOS: 19 CATIVOS, 15 DE 4 ANOS E 4 DE 3 ANOS.

 

 

TEMPO ADICADO A ACTIVIDADE:30 MINUTOS.

 

 

CONDICIÓNS FÍSICAS XERAIS:

A  actividade desenrolase na asamblea(lugar habitual para este tipo de actividades)

 

 

TIPO DE RECURSOS UTILIZADOS:

Duas láminas de dous cadros de Dalí. A primeira “La destrucción de la persistencia de la memoria” lámina sobre a que se fixo todo o traballo de observación; e a segunda  “la persistencia de la memoria”, obra xa traballada e que se usou para contrastar.

Gravadora.

 

HABILIDADES DE PENSAMENTO:

*Habilidades de investigación:

       -observar.

 *Habilidades de conceptualización e analisis:

        -Establecer semejanzas e diferencias.

        -comparar e contrastar.

*habilidades de razonamento.

        -Buscar e dar razóns.

*Habilidades de traducción e formulación

        -describir

       -interpretar.

 

 

 

TRANSCRIPCIÓN DO DIÁLOGO:

 

 

A  mestra colocou na pizarra a lámina do cadro de Dalí “La destruccion de la persistencia de la memoria”

Totalmente descoñecida para eles pero con elementos que si lles son familiares pois xa traballamos a observación de outras obras de Dalí, pois esta actividade enmarcase dentro do proxecto “somos pintores”, que estamos a desenrolar este trimestre.

 

 

Mestra: temos un novo cadro, durante un rato imos pensar que cousas vemos nel, sin decir nada solo  pensando.

 

Hernan:este cuadro es casi igual al que vimos el otro día.

 

M:¿a cal se che parece?

 

Hernan: al del niño.

 

M:¿o de Dalí que tiña a mesa?

 

Todos:no, no el otro de Dalí.

 

Santi e Xoan: el de las tortillas.

 

M:¿ Hai tortillas ahí?

 

Santi:dos hay dos.

 

Varios:no, tres hay tres.

 

M: ¿Anita que ves ti en ese cuadro? ¿hai tortillas?

 

Anita: Hay un árbol.

 

M:¿como esta esa árbore?

 

Varios: cortado.

 

Anita:está seco.

 

M:¿por qué che parece que esta seco?

 

Anita:porque esta roto y no tiene hojas.

 

Santi: hay un pez.

 

M: ¿como é ese peixe?

 

Santi: es grande.

 

Cesar: eu vexo un peixe grande, que está fora da auga.

 

Pablo : y muerto.

 

M: ¿morto?

 

Pablo: si, porque está fora da agua.

 

Roi:está muerto porque lo han pescao.

 

Santi:no, no, no está muerto.

 

M:¿A ti non che parece que este morto, Santi?

 

Santi:yo creo que está dentro del agua, es un reflejo.

 

M:¿Qué é eso dun reflejo?

 

Santi: hay algo que le da el sol, y entonces hay otra cosa ababo.

 

M:¿ e qué outra cousa se ve abaixo?

 

Xoan.:ladrillos.

 

M:esto(señalando o reflexo da montaña) ¿parécenche ladrillos?

 

Santi:es la montaña pero que está reflejada.

 

Hernan:es que a veces el agua hace de espejo.

 

 

M: mirade que interesante, eso mismo debe ser o que dice Santi.¿si, Santi?

 

Santi:sí, si...

 

Paula: quiero decir yo una cosa.

 

M:dí Paula.

 

Paula: es que los pescados no pueden vivir fuera del mar, tienen que vivir dentro del mar.

 

M: mira Paula, Santi dice que a él parécelle que o peixe está dentro.

 

Faise un silencio.

 

Hernan: el agua está aquí arriba, es esta azul.

 

Alejandro:Es que como el sol está todo el día ahí entonces se parece que está fuera.

 

M:¿pero a ti paréceche que está dentro ou fora?

 

Alejandro:esta dentro.

 

Otros: no, no, está fuera...

 

Santi: no, porque arriba hay agua y abajo tambien hay agua.

 

Alejandro:si, si eso.

 

M:  si Alejandro ti dices o mismo que Santi,¿Vos pensades que  todo esto esta dentro da auga?(señalando o fondo)

 

Santi:  no eso no (refírese a parte da mesa desintegrada).

 

M:   ¿qué mais cousas vedes,cristian?

 

Cristian: eu vexo unha árbore, no,nodous.

 

Anita:si porque hay uno en la esquina.

 

Xoan: y ese tambien está cortado.

 

M:Miriam que ias dicir ti.

 

Miriam: hay casa.

 

M:miriam dice que hai casas.¿vos vedes casas?

 

Varios:no, no,...

 

M:¿Miriam donde están as casas?

 

Miriam levántase e dice: estas, estas(refírese as losetas desintegradas)

 

Laura:no, son ladrillos.

 

Xoan:no, es la acera.

 

Roi:es que mira es que las casa no pueden estar abajo.

 

M:¿a ti  que che parecen , Roi?

 

Roi: carreteras.

 

Santi:es una cuesta para echar los barcos.

 

M:¿Santi, explicanos mais?

 

Santi:si cuando estan a arreglar,los meten al mar así por ahi con ruedas.

 

Uriel(3 anos): pero cando hai ondas os mares apartanse.

 

M:¿Pero hai ondas nese mar, Uriel?

 

Todos: no, no..

 

         Cristian: Hay un barco dentro

 

M:¿Dónde?

 

Uriel levantase e sinala a figura da mente que aparece na dereita.

 

M: uriel di que hai un barco¿estades de acordo?

 

Hernán e Xoán: No, ése é un pulpo

 

M: ¿un pulpo?

 

Miriam: No, No

 

Santi: el pulpo tiene patitas

 

Roi: Es un pez sin las pieles

 

Xoán: Es un manta

 

Roi: Es un pez manta.

 

 

 

 

 

        Xoan: sí, sí...

 

Hernan: no, no, no se llama así.

 

M: dice Hernan que non se chama así¿como se chama Hernan?

 

Hernan: maestro ralla.

 

A mestra fai un recordatorio de todo o que vimos ata agora.

 

Samuel(3 anos): arena, hay arena.

 

Pablo: renacuajos parecen renacuajos.

 

M:¿renacuajos como os da nosa pecera?

 

Miriam : no, son tortillas.

 

M: ¿cales son as tortillas Miriam?

 

Miriam  señala os reloxos.

 

M: fixádevos ¿as tortillas teñen números?

 

Hernan:acordaste Rita , son reloxos tortilla como os que vimos no conto de Dali cando era pequeno.(Estos   elementos da pintura de Dali apareceran nun conto que  leeramos o comenzar o proxecto)

 

Christian: ademais xa estaban no outro cadro de Dali.

 

M: bueno pois como todos decides que esos dous cadros parecense, imos velos xuntos . A mestra saca a lámina xa traballada e pegaa debaixo da outra.¿Que cousas teñen parecidas?

 

Hernan : en los relojes son iguales ,en la roca no.

 

Santi: no, porque este reloj esta roto.

 

Hernan :el cuadro de arriba es más oscuro  y el de abajo es más clarito, y la montaña de arriba es más clarita y la de abajo es más oscura.

 

Roi: en el de abajo no hay dos árboles ,solo uno.

 

Santi: en el de arriba no esta el reloj que hay en la mesa ni el de las hormigas.

 

M: ¿por que no cuadro de arriba hai mesa?

 

Alejandro : no, no, parecen ladrillos.

 

M:¿que lle pasou a mesa Santi?

 

Santi: la mesa se rompió.

 

M: ¿por que se rompeu?

 

Hernan: no, no, esos son ladrillos ,la mesa no está.

 

Xoan : no hay mesa ,solo ladrillos.

 

Hernan: el árbol de arriba tiene un reloj y el de abajo tambien , pero el de arriba esta roto.

 

Roi: yo veo una cosita.

 

M: ¿que ves Roi?

 

Roi: además hay un reloj aquí roto (lo señala).

 

M:¿ enton en este cuadro hay mais reloxos que en este?

 

Alguns dicen que no , outros quedan pensando.

 

M:parecevos que contemos cantos reloxos hai neste cadro de arriba.

 

Todos:1, 2, 3 ,4, igual.

 

M:¿igual?

 

Hernan : pero este esta roto.

 

M: Hernan , ese reloxo ¿cal che parece que será?

 

Hernan : el de las hormigas que ahora esta roto.

 

Xoan: era el que estaba cerrado.

 

Santi: a mi no me parece ese porque ese esta cerrado y este no.

 

Pablo:será que se abrio al caer y romperse, ya está.

 

Roi: mira aquí está el sol abajo y por eso está oscuro y aquí esta arriba por eso esta azul.

 

M:¿os dous cadros teñen o mesmo color?

 

Todos: no, no.

 

Xoan: este es naranja y este es  marrón.

 

Hernan: el de arriba puede ser el maestro raya y el de abajo puede ser otro maestro raya.

 

M:¿ parecenvos iguais?

 

Roi: no, porque este tiene una ceja y este no.

 

Hernan: en la peli mia de Nemo , hay un maestro raya que lleva a Nemo al cole.

 

Paula: el sol , el sol no dura como en este, porque aquí el sol se esta hundiendo en el mar, se esta marchando.

 

Xoan:no porque cuando el sol llega abajo del todo se va para América,y aquí se hace de noche.

 

Uriel:por aquí el sol se ve un poquito.

 

M: Ultima pregunta porque  xa estamos cansados.

¿vos sabedes quen pintou este cadro?(refírome o cadro que xa coñeciamos)

 

Todos: Dalí.

 

M:¿ pensades que este cadro tamen o pintou Dali?

 

Alguns dicen que no, outros dicen que sí.

 

Santi: yo digo que no porque Dalí no quería pintar dos cuadros iguales.

 

M: ¿pero son iguais Santi?

 

Santi: casi iguales porque la idea es la misma.

 

Susana: este no lo pintó Dali porque es mas feo.

 

AVALIACIÓN DA PRACTICA:

 

        DIFICULTADES

        O tratarse dunha actividade que facemos mais veces,ainda que con outros recursos, as dificultades non son moitas ,e a mais salientable e a de conseguir que os cativos respeten o turno e non falen todos xuntos.

 

        FACILIDADES

        O estar a lamina incluida no traballo do proxecto que estamos desenrolando neste momento,  fixo que a actividade  lles resultara mais motivadora e contextualizada.

 

        SORPRESAS

        Sorprende a cantidade de cousas que dicen e saben os cativos e tamen como son capaces de relacionar os coñecementos que xa tiñan cos novos.